Η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση αυτήν την στιγμή στον πλανήτη συμβαίνει στην πάμφτωχη χώρα της αραβικής χερσονήσου. Tην έχει προκαλέσει ο σκιώδης πόλεμος ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία, με τις ευλογίες της Δύσης.
Ισως είναι παιχνίδι της τύχης, ίσως απότοκος της πτώσης του υπαρκτού σοσιαλισμού, όμως η σύγχρονη Υεμένη γεννήθηκε την ίδια στιγμή με την σύγχρονη Γερμανική Δημοκρατία, το 1990. Το νοτιότερο αυτό άκρο της Αραβικής Χερσονήσου, πρώην βρετανική κτήσηColony of Aden, που θεωρείται –όχι άδικα– το αποπαίδι του αραβικού κόσμου, είναι μια χώρα φτωχήEconomy of Yemen, χωρίς αρκετό πετρέλαιο και άλλους φυσικούς πόρους, που δεν μπορούσε να επωφεληθεί από την πετρελαϊκή έκρηξη του ’60 και του ’70 και έμεινε έξω από το κλαμπ των πλουσίων της περιοχής, «Συμβούλιο των Κρατών του ΚόλπουGulf Cooperation Council».
Μια όχι τόσο μακρινή ιστορία
Ήταν λογικό η επανένωση των δύο Γερμανιών να επισκιάσει την ένωση δύο φτωχών κρατών στην άκρη της Αραβικής Χερσονήσου, της ενωτικής Βόρειας και της αποσχιστικής Νότιας Υεμένης, που είχε αρχικά δεσμούς με την Βρετανία, αλλά στη δεκαετία του ’70 προσεταιρίστηκε τη Σοβιετική Ένωση. Οι Nότιοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν όταν διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν πια να σταματήσουν τη μαζική μετανάστευση προς τον Βορρά (μέσα σε δύο μόνο χρόνια, το 1988-1989, το 10% του πληθυσμού της Νότιας Υεμένης μετανάστευσε στη ΒόρειαThe Birth of Modern Yemen, Steps towards unification | al-bab.com).
Η προσπάθεια για την εκδημοκρατικοποίηση της ενωμένης ΥεμένηςRepublic of Yemen (RΟΥ)χαιρετήθηκε με ενθουσιασμό από όλες τις πολιτικές πλευρές, και στις πρώτες εκλογές του 1993 συμμετείχαν πάνω από είκοσι κόμματα –ανάμεσα τους και το ισλαμιστικό al-IslahAl-Islah (Yemen) με βασικό χαρακτηριστικό του την επιρροή της Σαουδικής Αραβίας. Πάντως, τόσο εκείνες οι εκλογές όσο και όσες έγιναν στα μετέπειτα χρόνια, εδραίωσαν την παραμονή του Σάλεχ στην εξουσία.
Τα πρώτα σύννεφα άρχισαν να φαίνονται νωρίς, τον Αύγουστο του 1993, κι ενώ σιγόβραζαν διαφωνίες από τους πολιτικούς του Νότου για το πώς χειριζόταν ο πρόεδρος ΣάλεχIn Yemen’s Civil War, South Fights On, Gloomily | Τhe New York Times τα λιμάνια και τις υποδομές του Νότου (βασική κατηγορία ήταν ότι τοποθετούσε σε καίριες θέσεις μόνο δικούς του ανθρώπους). Όταν ο αντιπρόεδρος αλ-Μπεΐντ ταξίδεψε στις ΗΠΑ για ιατρικές εξετάσεις και συναντήθηκε εκεί με τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ χωρίς την έγκριση του Σάλεχ,The Birth of Modern Yemen – Coalition and opposition | al-bab.com τα αίματα άναψαν. Έγιναν προσπάθειες συμβιβασμού και τον Ιανουάριο του 1993 υπογράφηκε η Συμφωνία του Αμμάν προκειμένου να μην ενταθεί η κρίση, όμως μόλις έναν μήνα μετά ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα σε Νότιους και Βόρειους στην περιοχή Aμπιάν στη νότια Υεμένη.
Η σύγκρουση εξελίχθηκε σε εμφύλιο πόλεμοYemeni Civil War (1994) που κράτησε μέχρι τον Μάιο του 1994, με τον Βορρά (που είχε και την στήριξη των Μουτζαχεντίν που επέστρεφαν από το Αφγανιστάν) να επικρατεί. Η προσπάθεια των πολιτικών του Νότου να ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος, την Λαοκρατική Δημοκρατίας της ΥεμένηςDemocratic Republic of Yemen απεδείχθη βραχύβια. Το τέλος του εμφυλίου, το καλοκαίρι του 1994, βρήκε τη χώρα γονατισμένη: οι πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στην Μαρίμπ και το Άντεν είχαν σχεδόν καταστραφεί, όπως και πολλοί ηλεκτρικοί σταθμοί και υδραγωγεία. Η εξουσία όμως του προέδρου Σάλεχ ήταν πια εξασφαλισμένη.
Ο «αιώνιος πρόεδρος» αντιμέτωπος με την Αραβική Άνοιξη
Το 2011, με την Αραβική Άνοιξη να βρίσκεται στα σπάργανα, ο πρόεδρος Σάλεχ είχε πια συμπληρώσει 32 χρόνια στην εξουσία. Είχε κυβερνήσει τη χώρα σαν μια οικογενειακή επιχείρηση. Η διαφθορά ήταν εκτεταμένη. Είχε δώσει θέσεις-κλειδιά των δυνάμεων ασφαλείας στους γιους και ανιψιούς τους και επιλεγμένους φυλάρχους με αντάλλαγμα την παραμονή του στην εξουσία. Εκείνη την εποχή προετοίμαζε αλλαγή του ΣυντάγματοςYemen begins debating constitutional reforms | CΝΝ προκειμένου να εξασφαλίσει την πολιτική του συνέχεια.
Όμως, παράλληλα με τις ταραχές στην Τυνήσια, τον Ιανουάριο ξέσπασαν διαδηλώσεις και στην ΥεμένηYemeni Revolution ενώ εμφανίστηκε απειλητικά στον προσκήνιο η Αλ-Κάιντα. Ο Σάλεχ φαινόταν να ελέγχει τα πάντα, εκτός από τις δυο σημαντικότερες βάσεις νομιμοποίησης στην Υεμένη: την υποστήριξη των φυλών και του μεγάλου αντιπάλου του, του ισλαμιστικού δικτύου al-Islah, τοπικό παράρτημα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Η αποχώρησηHashed and Bakeel Tribes Join Protests against Saleh’s Regime, Tribes Deny | ΥemenPost των αρχηγών των φυλών Χασίντ και Μπακίλ από το κόμμα του, παρότι ο Σάλεχ άρχισε να μοιράζει αυτοκίνηταBackground: Saleh’s eroding support | Αl Jazeera για να εξαγοράσει την στήριξη τους, ήταν ουσιαστικά η αρχή του τέλους. Μέρα με τη μέρα οι διαδηλώσεις γίνονταν μεγαλύτερες και η κυβέρνηση απαντούσε με μαζική χρήση βίας. Πάνω από εκατό διαδηλωτές έπεσαν νεκροί από τα πυρά της αστυνομίας
Προκειμένου να αποφευχθεί ακόμα ένας αιματηρός εμφύλιος, ο Σάλεχ δέχθηκε τη διαμεσολάβησηYemeni President Agrees to Meet Opposition in Saudi Arabia | VΟΑ του Συμβοουλίου Κρατών του Κόλπου. Η συμφωνία ήταν να του παρασχεθεί αμνηστίαYemen’s President Saleh agrees to step down in return for immunity | The Washington Post, να προκηρυχθούν εκλογές και να αναλάβει εντωμεταξύ ο αντιπρόεδρος Mανσούρ ΧάντιAbdrabbuh Mansur Hadi. Όμως η αμνηστία που ζήτησε και πήρε ο Σάλεχ συνάντησεYemen: Deadly Attacks Follow Saleh Immunity Pact | Yemen: Deadly Attacks Follow Saleh Immunity Pact την αντίθεση διεθνών οργανισμών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Σάλεχ ξαφνικά αρνήθηκε να πάειYemen deal in limbo as mediator abruptly leaves presidential meeting | CNN στo Ριάντ για την υπογραφή της συμφωνίας. Παρότι η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον του άσκησεH. Clinton calls on Yemen’s Saleh to quit | United Press Internationalπίεση να αποχωρήσει, ο Σάλεχ πεισματικά υποστήριζε ότι ο λαός τον αγαπά και κατέβασε υποστηρικτές του στους δρόμουςYemen president’s supporters trap diplomats in embassy | The Guardian.
Η μεσολάβηση των Αμερικανών υπήρξε αναποτελεσματική, και έτσι το βάρος έπεσε στην Σαουδική Αραβία, η οποία ήταν έτοιμη να επέμβει. Οι εξελίξεις πήραν την μορφή χιονοστιβάδας: Ο στρατός, αντιμέτωπος με την μαχητικότητα των διαδηλωτών, άρχισε να εγκαταλείπει τα πόστα του.
Οι διαδηλώσεις συνεχίζονταν. Toν Ιούνιο, μια απόπειρα δολοφονίαςYemen: attack on president keeps observers guessing | The Guardianέδωσε στον Σάλεχ την ιδανική δικαιολογία για να αποχωρήσει από την εξουσία: ανακοίνωσε ότι ταυματίστηκε και πηγαίνειYemen: Injured President Saleh heads to Saudi Arabia for medical treatment | The Guardian σε νοσοκομείο της Σαουδικής Αραβίας μαζί με την οικογένεια του, παραδίδοντας την σκυτάλη στον αντιπρόεδρο Χάντι, ο οποίος το 2012 εξελέγη πρόεδρος.
Η φυγή του Σάλεχ το 2011 είχε ως αποτέλεσμα οι λεγόμενες «ακυβέρνητες» περιοχές της Υεμένης να απειληθούν ακόμα περισσότερο από την Αλ-Κάιντα. Προκειμένου να αντισταθεί στην ομάδα που είχε βγει μέσα από τα σπλάχνα της, την Άνσαρ αλ-ΣαρίαAnsar al-Sharia (Yemen), ο Χάντι εξόπλισε τοπικές φυλέςAbyani Tribes and al Qaeda in the Arabian Peninsula in Yemen | Critical Threats, ιδιαίτερα στις περιοχές Σάμπουα και Άμπιαν. Oι συμμαχίες όμως αυτές, όπως είχε διαπιστώσει και νωρίτερα ο Σάλεχ, ήταν εύθραυστες. Με την αποχώρηση του «αιώνιου πρόεδρου» Σάλεχ, η Υεμένη παρέμενε η φτωχότερη χώρα στην Αραβική χερσόνησοYemen: Remembering the forgotten war | Raconteur, χωρίς πετρέλαιο, μικρά αποθέματα νερού, και με τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της κάτω των 25 ετών. Και τότε άρπαξαν την ευκαιρία οι Χούθι, οι αντάρτες του Βορρά.
Η επανάσταση των Χούθι
Οι φυλή των Χούθι είναι ουσιαστικά η μεγαλύτερη «οικογένεια», καθώς περιλαμβάνει το 35% του πληθυσμού της χώρας. Υπάγεται στο δόγμα ZαΐντιZaidiyyah του Σιιτικού Ισλάμ. Από το 2004 είχε αρχίσει να γίνεται γνωστή η ομάδα al-Shabaab al-Mu’minAl-Shabaab (militant group), «οι πιστοί νέοι» που υπερασπίζονταν τα δικαιώματά τους στην περιοχή Σαντάα και κέρδιζαν ακολούθουςWhat Do the Protesting Houthis Really Want in Yemen? | Vice και εκτός τους δόγματός τους. Ήταν η περίοδος κατά την οποία η πρόεδρος Σάλεχ (και αυτός ακόλουθος του σιιτικού Zαΐντι) θεωρείτο σύμμαχος της Δύσης ενάντια στην τρομοκρατία. Έως το 2010 o κυβερνητικός στρατός είχε έρθει έξι φορές σε σύγκρουση με τους Χούθι, στους λεγόμενους «πολέμους της Σαντάα». Σε μια σύγκρουση σκοτώθηκε ο αρχηγός τους, Χουσεΐν αλ-ΧούθιHussein Badreddin al-Houthi, γεγονός που ριζοσπαστικοποίησεYemen on the brink, A Carnegie Paper Series τους Χούθι ακόμα περισσότερο.
Το 2009 έγιναν οι πιο σκληρές συγκρούσεις ανάμεσα στις δυο πλευρές. Τότε ενεπλάκη για πρώτη φορά και η Σαουδική Αραβία, την οποία οι Χούθι αντιμετώπιζαν πάντα ως αντίπαλο καθώς θεωρούσαν ότι προσηλύτιζεRegime and Periphery in Northern Yemen, Prepared for the Defense Intelligence Agency στο Σουνιτικό Ισλάμ νέους από την περιοχή τους. Από την πλευρά τους, οι Σαουδάραβες ήθελαν μέσω του πολέμου εναντίον των Χούθι να περάσουν ένα ισχυρό μήνυμα στις δικές τους μειονότητες Zαΐντι και Σιιτών.
Ύστερα από την πτώση του Σάλεχ, οι Χούθι ξεκίνησαν συστηματικό πόλεμο με κάθε μέσο εναντίον του νέου προέδρου Χάντι. Εκμεταλλευόμενοι την άνοδο στις τιμές των καυσίμων κατά 90%, ζητούσαν την παραίτηση του «ανίκανου προέδρου». Με την υποστήριξη από τον ΙράνU.S. sees signs of Iran activity in Yemen | Reuters και κύριο σπόνσορα τον πρώην θανάσιμο εχθρό τους, πρώην πρόεδρο Σάλεχ με τον οποίο σύναψαν ανίερη συμμαχία, άρχισαν επεκτείνουν την κυριαρχία τους και σε γειτονικές επαρχίες.
Ουσιαστικά διαίρεσαν ξανά την χώρα στα δύο, με δύο de facto κυβερνήσεις: τον Βορρά υπό τον έλεγχο τους, και τον Νότο που έχει την στήριξη της Σαουδικής Αραβίας. Ο πρόεδρος Χάντι το 2015 διέφυγε στη Σαουδική Αραβία. Από την διαμάχη βγήκε κερδισμένη η Αλ-Κάιντα που κατάφερε να θέσει εκτάσεις υπό τον έλεγχό της.
Όμως η συμμαχία Xούθι-Σάλεχ φαίνεται ασταθής: ο πρώην πρόεδρος, που σημειωτέον μαζί με τον Μπασάρ αλ-Άσαντ είναι οι μοναδικοί πολιτικοί επιζώντες της Αραβικής Άνοιξης, όταν συνειδητοποίησε ότι οι Χούθι δεν μπορούν να του προσφέρουν κάτι περισσότερο, κάλεσε το μέχρι πρόσφατα εχθρικό προς αυτόν Συμβούλιο Κρατών του Κόλπου να αναλάβει περισσότερες ευθύνες για τον εμφύλιο της Υεμένης, ενώ φάνηκε ανοικτός σε διάλογο με το Ριάντ.
Ο πόλεμος της συμμαχίας Χούθι-Σάλεχ πήρε περίεργη τροπή τον Οκτώβριο του 2016, όταν έγιναν επιθέσειςStatement by Pentagon Press Secretary Peter Cook on U.S. Military Strikes Against Radar Sites in Yemen εναντίον πλοίων του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού στην Ερυθρά Θάλασσα τα οποία χτυπούσαν θύλακες της Αλ-Κάιντα στη Υεμένη· ήταν μια από τις ελάχιστες φορές που, προκειμένου να δικαιολογήσουν την επιθετικότητα των Χούθι, οι μέχρι τότε προσεκτικοί Ιρανοί πολιτικοί κατηγόρησαν τις ΗΠΑ ότι δρουν ως μεσάζων των Σαουδαράβων στην περιοχή.
Η σκοτεινή Ιρανική εμπλοκή
Το Ιράν, μετά την επανάσταση του 1979 και την επικράτηση θεοκρατικού καθεστώτος, διατηρούσε εχθρική προς τη Σαουδική Αραβία στάση παντού στον κόσμο. Έτσι, δεδομένου ότι η Βόρεια Υεμένη ήταν υπό τη σφαίρα επιρροής της Σαουδικής Αραβίας, η Νότια Υεμένη δεν θα ξέφευγε από την ιρανική εμπλοκήYemen, Saudi Arabia and the Gulf States: Elite Politics, Street Protests and Regional Diplomacy | Chatham House. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Νότιας Υεμένης λάμβανε την στήριξη της Τεχεράνης για πολλά χρόνια. Δύο τηλεοπτικοί σταθμοί των Χούθι εξέπεμπαν από κτίριο της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό. Το 2013, οι αρχές κατάσχεσαν όπλαYemen Seizes Sailboat Filled With Weapons, and U.S. points to Iran | The New York Times από πλοίο που πίστευαν είχε αποπλεύσει από το Ιράν. Tο 2014 στενός συνεργάτης του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Καμεϊνί, δήλωσεSanaa is the fourth Arab capital to join the Iranian revolution | Middle East Monitor ότι «το Ιράν υποστηρίζει τον δίκαιο αγώνα των Χούθι».
«Κρατήστε την Υεμένη φτωχή»
Η σχέση της χώρας με το βόρειο γείτονά της ήταν πάντα κεντρικό θέμα τόσο στην εσωτερική όσο και εξωτερική σκηνή της πολιτικής της Υεμένης. Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα γεννήθηκε δύο χρόνια μετά την ίδρυση της μοντέρνας Σαουδικής Αραβίας, το 1934, με την Συνθήκη της ΤαΐφThe Treaty of Taif, 1934 | al-bab.com, που καθόριζε τα σύνορα ανάμεσα στις δυο χώρες. Οι σχέσεις της βόρειας Υεμένης με την Σαουδική Αραβία ήταν για πολλά χρόνια εξαιρετικά στενές, καθώς πάνω από δύο εκατομμύρια Γιεμενίτες δούλευαν στην Σαουδική Αραβία, παρέχοντας μέσω των εμβασμάτων μια βασική πηγή εσόδων στη χώρα τους. Μάλιστα την δεκαετία του ‘60 οι πρώτοι Γιεμενίτες που πήγαν στη Σαουδική Αραβία έλεγαν ότι «όπως οι Ιρλανδοί εργάτες έκτισαν το Λονδίνο, έτσι και οι Γιεμενίτες έκτισαν την Τζέντα και το Ριάντ». Φημολογείται ότι το 1953 ο Σαουδάραβας βασιλιάς Αμπντουλαζίζ είπε λίγο πριν πεθάνει, «κρατήστε την Υεμένη φτωχή»Yemen and the Saudi–Iranian ‘Cold War | Chatham Ηouse.
Χρόνια αργότερα, οι Σαουδάραβες δεν είδαν με θετικό μάτι την ένωση Βορρά και Νότου της Υεμένης, παραδοσιακά αρνητικοί σε κάθε αλλαγή του status quo στην περιοχή. Έτσι είδαν και την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990, που έφερε τον πρόεδρο Σάλεχ μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα: από την μια ήταν σύμμαχος και φίλος με τον Σαντάμ, από την άλλη η οικονομία της χώρας του εξαρτιόταν από τη Σαουδική Αραβία. Η αμφίσημη στάση που κράτησε ο Σάλεχ θεωρήθηκε προδοσία από τους Σαουδάραβες, που προχώρησαν σε καθολικό εμπάργκο, μαζικές εκδιώξεις Γιεμενιτών εργατών και υποστήριξη του βραχύβιου κρατιδίου του Νότου κατά τον εμφύλιο του 1994. Από τότε ακολούθησαν αρκετές διακυμάνσεις στις σχέσεις των δύο χωρών. Κατά την εξέγερση των Χούθι και τον πόλεμο κατά της Αλ-Κάιντα, ο Σάλεχ παρουσιάστηκε ως σύμμαχος του Ριάντ και στα δύο μέτωπα.
Το 2013 η Σαουδική Αραβία προχώρησε ξανά σε μαζικές απελάσεις Γιεμενιτών εργατών και σχεδίαζε την ανέγερση τείχους στα σύνορα των δυο χωρών προκειμένου να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές. Tον Μάρτιο του 2015, με την κατάληψη της Σάνα από τους Χούθι, ανακοίνωσε επισήμως ότι δημιούργησε στρατιωτική συμμαχία προκειμένου να εκδιωχθούν οι Χούθι από την εξουσία.
Έτσι σήμερα, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα ότι την στρατηγική διαμορφώνει ο πρόεδρος Χάντι, η πραγματικότητα είναι άλλη: η στρατηγική για την Υεμένη διαμορφώνεται από τον νέο διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκηπα Mπιν ΣαλμάνMohammed Bin Salman, Saudi Arabia’s Prince Of Chaos | HuffPo. Ο οποίος όμως, έσφαλε όταν πίστεψε ότι για να καμφθούν οι Χούθι αρκούν τα χρήματα και η δύναμη της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων τους.
Η ανθρωπιστική κρίση
Το ολέθριο σφάλμα του Μπιν Σαλμάν έχει ως συνέπεια κάθε δέκα λεπτά να πεθαίνειUNICEF: One child dies every 10 minutes in Yemen | Al Jazeera ένα παιδί στην Υεμένη, κυρίως από τους βομβαρδισμούς (υπολογίζεται ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015 οι Σαουδάραβες έκαναν κατά μέσο όρο 125 βομβαρδισμούς την μέραBritain: Saudi Arabia’s silent partner in Yemen’s civil war | The |ndependent).
Κόσμος διαμαρτύρεται μπροστά σε κατεστραμμένο από τους βομβαρδισμούς σπίτι σε κατοικημένη περιοχή που κόστισαν τη ζωή σε 14 αμάχους, 26 Αυγούστου 2017. [MOHAMMED HUWAIS / AFP]
Η πείνα απειλεί 14 εκατομμύρια ανθρώπους, πάνω από τον μισό πληθυσμό, καθώς οι Σαουδάραβες βομβαρδίζουν καλλιέργειες τροφίμωνFamine looms in Yemen, as U.S.-backed Saudi bombing intentionally targets food productionoduction | Salon. Επιπλέον έχει ξεσπάσει επιδημία χολέρας,Yemen conflict: Cholera risk for more than a million children | BBC που έχει προσβάλει μισό εκατομμύριο ανθρώπους μέσα σε μόλις τρεις μήνες. Σύμφωνα με τη UnicefStatement by UNICEF Executive Director, Anthony Lake, WFP Executive Director, David Beasley and WHO Director-General, Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, | Relief Web, η χώρα βιώνει την χειρότερη ανθρωπιστική κρίση στον πλανήτη.
Πέρυσι η Σαουδική Αραβία ζήτησε να αφαιρεθεί ο στρατιωτικός συνασπισμός του οποίου ηγείται από τη λίστα του ΟΗΕ με τις δυνάμεις που κάνουν κακό σε παιδιά, απειλώνταςThe slaughter of children in Yemen | The New York Times ότι θα αποσύρει τη χρηματοδότησή της σε άλλα προγράμματα του Οργανισμού. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν τον έσβησε με βαριά καρδιά, αλλά γνωστοποίησε την απειλή.
Σε μια πάμφτωχη χώρα όπου το 65% του πληθυσμούYemen’s silent disaster: A snapshot of life and death in rural Taiz | IRIN ζει εκτός αστικών κέντρων σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, τα νούμερα διαρκώς χειροτερεύουν καθώς οι κρατικές υπηρεσίες καταρρέουν. Το λιμάνι της Χοντέιντα από όπου μέχρι πρόσφατα έφτανε πάνω από το 80% της ανθρωπιστικής βοήθειας έχει μπλοκαριστεί και γίνονται προσπάθεις να ξαναλειτουργήσει.
Ο αγγλοσαξονικός δάκτυλος
Τo βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας είναι o κυριότερος αγοραστήςAfter Viewing Secret Evidence, U.K. Court Rules Arms Sales to Saudis layful | The Intereptοπλικών συστημάτων από την Μεγάλη Βρετανία (μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2015 αγόρασε όπλα αξίας 4,5 δισ. δολαρίων), ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλωνΔελτίο Τύπου του Defense Security Cooperation Agency στην αραβική χώρα.
Παρά τις υποσχέσεις της Σαουδικής Αραβίας για μεγαλύτερη προσοχή (τον Οκτώβριο του 2016 οι Σαουδάραβες βομβάρδισαν «κατά λάθος» σημείο όπου εξελισσόταν κηδεία, σκοτώνοντας 140 και τραυματίζοντας 600) και προγράμματα για την εκπαίδευση των στρατιωτώνSaudi Arabia Tries to Ease Concerns Over Civilian Deaths in Yemen | Τhe New York Times της προκειμένου να αποφεύγονται οι θάνατοι αμάχων, η κυβέρνηση Ομπάμα, η κυβέρνηση Τραμπ και οι βρετανικές κυβερνήσεις των τελευταίων τριών ετών έχουν εμπλοκή στους σχεδόν 10.000 θανάτουςUN: Up to 10,000 killed in Yemen conflict | Al Jjazeeraαμάχων. Το 97% από αυτούς έχουν προκληθεί από αμερικανικές cluster-βόμβεςBanned by 119 Countries, U.S. Cluster Bombs Continue to Orphan Yemeni Children | The Intercept, οι οποίες έχουν απαγορευτεί σε 119 χώρες. Η διοίκηση Ομπάμα, αναγνωρίζοντας πόσο μεγάλο κακό προκαλούν, προσπάθησε να βάλει σε αναμονήWith small changes, U.S. maintains military aid to Saudi Arabia despite rebukes over Yemen carnage | The Washington Post την πώληση περισσότερων βομβών αυτού του είδους.
Και στη Μεγάλη Βρετανία είχε τεθεί ζήτημα για την πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία. Παρά την προσφυγή ανθρωπιστικών οργανώσεων και ενόσω το βρετανικό υπουργείο Αμύνης μελέτα 252 περιπτώσειςΗ συζήτηση στο κοινοβούλιο του ΗΒπαραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Υεμένη από την συμμαχία της Σαουδικής Αραβίας, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε πρόσφαταΣτο υπ. Δικαιοσύνης του ΗΒυπέρ της βρετανικής κυβέρνησης προκειμένου να συνεχιστούν οι πωλήσεις όπλων.
Πρόσφατα το Κογκρέσο επικύρωσε οριακάSenate Narrowly Backs Trump Weapons Sale to Saudi Arabia | The New York Times την συμφωνία που έκλεισε ο Ντόναλντ Τραμπ για πώληση όπλων στην Σαουδική Αραβία. Στην ουσία πρόκειται για μέρος συμφωνίας για την οποία είχε εργαστεί προσωπικά η πρώην υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον (και είχε τότε επικριθεί σκληρά από τον Τραμπ γι’ αυτό). Στενός της συνεργάτης χαρακτήρισε το 2011 σε e-mail που διέρρευσε «όχι κακό δώρο Χριστουγέννων» την συμφωνία να αγοράσει η Σαουδική Αραβία αγόρασε από την αμερικανική Βoeing 84 μαχητικά αεροπλάνα F-15 προς 29 δισ. δολάρια. Δύο μήνες προτού ολοκληρωθεί η συμφωνία, η Boeing έκανε δωρεά 900.000 δολαρίων στο ίδρυμα Κλίντον. Η συνολική συμφωνία για αγορά όπλων μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας ανέρχεται στα 110 δισ. δολάρια.
Η εμπλοκή της Κλίντον ανήκει όμως στο παρελθόν καθώς το πρώτο χτύπημα που ενέκρινε ο Τραμπ ως πρόεδρος ήταν στην Υεμένη.A raid in remote Yemen and a SEAL’s death still reverberate for Trump | Τhe Washington Post Πολλοί λένε ότι έγινε βιαστικά και υπήρχαν αρκετές ενστάσειςIn deadly Yemen raid, a lesson for Trump’s national security team | Τhe Washington Post ακόμα και από στελέχη του. Λέγεται ότι ο πρόεδρος έδωσε το πράσινο φωςWhat Happened Behind the Scenes Before the Yemen Raid? | Slate κατά τη διάρκεια δείπνου χωρίς καν να ενημερωθεί ο Αμερικανός πρέσβης στην Υεμένη.
Δυστυχώς μερίδιο ευθύνης στο πώς παρουσιάζεται η κατάσταση στην Υεμένη έχουν και τα μέσα ενημέρωσης. Σε πολλές περιπτώσεις παραγνωρίζεται ή αγνοείται ο ρόλος των ΗΠΑ, ακόμα και της Σαουδικής Αραβίας.How Media Obscure US/Saudi Responsibility for Killing Yemeni Civilians | LobeLog Αυτός ο πόλεμος μπορεί να φαίνεται εμφύλιος, όμως είναι ο πόλεμος ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία, με την σφραγίδα της Δύσης.
Liberation Popular 